از دیر باز تا کنون یکی از مواردی که نشان دهنده تفاوت بین گروه‌ها و اقشار مختلف جوامع بوده است نوع پوشش و لباسی بوده که آن‌ها بر تن داشتند. لباس‌ها همیشه نمادی از جایگاه اجتماعی افراد بوده اند و در نتیجه هر کسی در هر نقطه و جایگاه اجتماعی و اقتصادی نوع خاصی از پوشش را انتخاب می‌کند.
درست است که نوع پوشش و لباس انتخاب شده توسط افراد تا حدود بسیار زیادی امری است سلیقه ای و افراد بر اساس نوع فکر و ایده ای که دارند آن را انتخاب می‌کنند، اما در بسیاری از موارد، خصوصا در زمان‌هایی دور تر نوع به خصوصی از لباس‌ها مختص به اقشار مرفه و بلند مرتبه جوامع بوده است.
پارچه‌ها در این زمینه حرف نخست را می‌زنند. پارچه‌هایی با قیمت‌های بالا و ظاهری مجلل و چشم گیر معمولا در دوخت لباس‌های اشراف زادگان و اقشار مرفه جامعه مورد استفاده قرار می‌گرفتند. در عصر حال نیز، پارچه‌ها از لحاظ قیمت دسته بندی می‌شوند و به نوبه خود لباس‌های تهیه شده از آن‌ها نیز قیمت‌های متفاوتی دارند.
لباس‌هایی که از پارچه‌های گران قیمت تر دوخته می‌شوند، معمولا توسط افراد پولدار تر مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته این امر تا حدودی در جوامع امروزی کم رنگ تر شده است و تقریبا با ورود صنعت مد به کشور ها، افراد در طبقات متفاوت اجتماعی و اقتصادی سعی می‌کنند مطابق روز پیش رفته و لباس‌هایی به روز و در بسیاری از موارد حتی گران قیمت را تهیه کرده و بپوشند.
پارچه‌های گران قیمت انواع متفاوتی دارند. اما باز هم از مدت‌ها قبل تا کنون یکی از انواع فراورده‌هایی که در صنایع متفاوت از جمله پوشاک طرفداران زیادی داشته است، استفاده از پوست و پشم حیوانات است. چرم یکی از این موارد است که با تنوع زیادی که دارد نه تنها در صنعت پوشاک، بلکه در بسیاری از زمینه‌های دیگر نیز کاربرد‌های زیادی دارد.
اما در خصوص پارچه چرم چه می‌دانیم. تا چه اندازه جنس چرم را می‌شناسیم و با آن آشنایی داریم. تاریخچه ورود آن به چه دوره ای مربوط می‌شود و چه کاربرد‌هایی را می‌توان برای این دسته از پارچه‌ها در نظر گرفت. این موارد و بسیاری از اطلاعات مفید دیگر را در ادامه ارائه خواهیم داد.
تاریخچه چرم به چه زمانی مربوط می‌شود؟
شاید تا پیش از این به این فکر نکرده بودید که به واقع تاریخچه و پیشینه چرم به چه زمانی باز می‌گردد و چرم‌ها از کجا و چگونه منشا گرفته اند. اما باید گفت که داستان چرم‌ها و ورود آن‌ها بسیار جذاب و شنیدنی است و دانستن در خصوص آن جالب است.
پارچه چرم بدون تردید نقش مهمی را در توسعه و پیشرفت تمدن جوامع ایفا کرده است. از دوران‌های اولیه تمدن تا کنون، می‌توان گفت که پارچه چرم تقریبا در هر دروه ای از صنعت طراحی و مد حضور داشته است و می‌توان آن را به عنوان یک مشخصه بسیار ماندگار در تاریخ تمدن بشریت در نظر گرفت.
برای اولین بار، در دوره‌های نخستین انسان اولیه با استفاده از اجزای خشک شده حیوانات از چرم‌های اولیه برای تولید انواع پوشش و همچنین سرپناه برای شرایط سخت استفاده می‌کرد. انسان‌های اولیه حیوانات را شکار می‌کردند و با جدا کردن پوست و پشم از لاشه حیوان، آن‌ها را خشک کرده و از آن‌ها برای تولید چادر، لباس و پوشش‌های متفاوت استفاده می‌کردند.
اولین آثار استفاد از چرم و آثار ساخته شده از آن توسط انسان بدوی به 1300 سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد. نقاشی‌هایی که در غار‌هایی در اسپانیا یافته شده بود، نشان دهنده استفاده و کابرد چرم در آن دوره توسط انسان‌های نخستین بود. از آن زمان به تدریج استفاده و کاربرد‌های چرم برای انسان‌ها افزایش یافت و محصولات متنوع تری را از آن تولید کردند.
در آن دوره از ابزار‌های استخوانی برای جدا کردن مو‌ها از پوست حیوانات استفاده می‌شد. اما با این حال این پوست‌ها به سرعت ورقه ورقه می‌شدند و از بین می‌رفتند. در نتیجه به روش‌هایی نیاز بود تا بتوان این پرم‌ها را فراوری کرده و آن‌ها را برای مدت زمان بیش تری نگه داشت و استفاده کرد.
یکی از این روش‌های اولیه استفاده از چربی‌های حیوانات بود که بعد از خشک کردن پوست، آن‌ها را به چربی آغشته می‌کردند تا از خشکی و ورقه ورقه شدن آن ممانعت به عمل بیاورند. این کار به صورت محدود موجب نرم شدن و نگهداری بیش تر پوست می‌شد.
به تدریج در طول دوره‌های متفاوت جوامع بشری شروع به استفاده از تکنیک‌ها و راهکار‌هایی کرد تا با نرم کردن و فراوری پوست و دیگر فراورده‌های جانبی حیوانات، محصولات متنوعی را از آن‌ها تولید کنند. این روش‌ها در طول زمان تغییرات زیادی کرده است.
چرم در زمان یونان باستان و در ادامه نیز در رم از جمله مواد اولیه بسیار ضروری و مهمی محسوب می‌شد که از آن برای تولید صندل و انواع پوشاک بهره برده می‌شد. همچنین برای تولید انواع پوشش‌های سربازان رومی از جمله کمربند و غلاف شمشیر نیز از جنس چرم استفاده می‌شد.
برای خرید پارچه چرم کلیک کنید
مراحل فراوری و تهیه چرم‌های اولیه به چه شکل بوده است؟
اولین چرم‌ها با غوطه ور شدن پوست خام و اولیه حیوانات در محلولی تخمیری حاوی یک ماده آلی تولید می‌شد که در آن یک سری از باکتری‌ها تولید می‌شد و رشد می‌کردند. این باکتری‌ها به ساختار پوست حمله کرده و موجب از بین رفتن و جدا شدن پشم و موی روی آن می‌شدند. همچنین مقداری از پروتئین‌های روی آن را نیز جدا می‌کرد.
در ادامه نیز باقی مانده مو‌ها و پشم‌های روی پوست با کمک اسکالپر‌های چوبی یا فلزی جدا می‌شدند. همچنین باقی مانده گوشت و چربی متصل به پوست نیز به این طریق جدا می‌شوند. در ادامه فرایند دباغی کردن یا قهوه ای کردن پوست صورت می‌گرفت که همان تبدیل پوست به چرم است.
با استفاده از برخی از ابزار‌ها و محلول‌های آلی از جمله تانن این فرایند صورت می‌گرفت. با ورود محلول تانن به ساختار و بافت پوست، به تدریج فرایند تبدیل پوست به چرم صورت می‌گرفت. این فرایند گاهی برای پوست‌های بسیار ضخیم تا دو سال طول می‌کشید.
امروزه فرایند‌های دباغی پوست و تبدیل آن به چرم به چه شکل است؟
به تدریج مواد شیمیایی دیگری وارد این صنعت شدند که فرایند تبدیل پوست به چرم را با تغییر و تحول مواجه کرد. موادی مانند آهک و اسید سولفوریک از این دست هستند. با کمک این ترکیبات شیمیایی به تدریج روش‌های سنتی تبدیل پوست به چرم تغییر کرد و این فرایند تبدیل به فرایندی مبتنی بر روش‌های شیمیایی شد.
به تدریج در قرن‌های متمادی با گسترش صنعت و افزایش تقاضا روش‌های فراوری و استفاده‌های متفاوت از چرم تغییر کرد و پارچه چرم تبدیل به یکی از محصولات اساسی و ارزشمند به دست آمده از حیوانات شد.
پارچه چرم هم اکنون در کشور‌های مختلفی کاربرد و استفاده فراوانی دارد. با وجود پیشرفت‌های متعددی که در صنعت ایجاد شده است و تحولات تکنولوژی امروزه روش‌های تولید و فراوری چرم بسیار کارامد تر شده و روش‌های مورد استفاده بهداشتی تر و سازگار با محیط زیست هستند.
از پارچه چرم در چه مواردی استفاده می‌شود؟
با وجودی که جنس چرم نیز در دسته انواع پارچه‌ها قرار می‌گیرد اما کاربرد و استفاده‌های این جنس از پارچه به نسبت دیگر انواع پارچه بسیار متنوع تر است. از این جنس در زمینه‌ها و صنایع بسیار متفاوتی استفاده می‌شود که این تنوع کاربرد به مشخصه‌ها و ویژگی‌های جنس چرم مربوط می‌شود.
اولین و پر استفاده ترین کاربرد پارچه چرم در تولید انواع پوشاک است. امروزه کت‌ها و پالتو‌های چرم مردانه و زنانه و حتی برای کودکان، طرفداران زیادی دارد و برند‌های بسیار معتبری از این جنس پارچه برای تولید پوشاک مطابق مد روز بهره می‌برند.
یکی دیگر از موارد استفاده از جنس چرم که بسیار نیز پر کاربرد است، استفاده از آن در تولید انواع کیف و کفش است. چرم در صنعت کیف و کفش در سراسر جهان یکی از پر استفاده ترین مواد اولیه است و در اکثر کشور‌ها و برند‌های معروف از آن استفاده می‌کنند.
علاوه بر انواع کیف و کفش چرم، کمربند‌های چرم و سایر اکسسوری‌هایی که از این ماده اولیه تولید شده اند نیز، از جنس چرم برای تولید آن بهره می‌برند. کشور ایران یکی از پیشرو ترین کشور‌ها در صنعت چرم است و کیف و کفش‌های چرمی که در این جا تولید می‌شوند در دسته مرغوب ترین محصولات جهانی هستند.
کاربرد و استفاده از چرم محدود به صنعت پوشاک نمی شود. در دکوراسیون داخلی منازل و شرکت‌ها و همچنین در تولید وسایل خانه نیز از چرم استفاده می‌شود. برای مثال یکی از عمده کاربرد پارچه چرم در ابزار‌ها و وسایل خانگی، استفاده از آن در تولید انواع مبلمان و صندلی‌ها است.
صندلی‌های مورد استفاده در شرکت‌ها و ادارات نیز از جنس چرم هستند. گاهی کل صندلی یا مبل از پارچه چرم است، گاهی نیز تنها در دسته‌های آن یا نشیمن آن از چرم استفاده شده است. در تولید انواع پرده، میز، رو تختی، انواع کوسن‌ها در تولید سرویس‌های خواب و بسیاری از موارد دیگر از پارچه چرم استفاده می‌شود.
چرم می‌تواند گزینه مناسبی برای تولید لباس‌هایی با طراحی به خصوص باشد. معمولا در صنعت مد و فشن از پارچه چرم در ترکیب با دیگر انواع جنس پارچه‌ها استفاده می‌شود و کاربرد آن‌ها برای تولید لباس‌های ترکیبی است.
چرم را گاهی نیز در تولید برخی از محصولات نفیس تحریری نیز به کار می‌برند. مثلا دفترچه‌ها یا تقویم‌هایی با جلد چرم تولید می‌شوند. گاهی نیز قلم‌ها یا خودکار‌هایی را به عنوان هدایایی نفیس تولید می‌کنند که جنس دیواره آن‌ها از جنس چرم است.
یکی دیگر از موارد استفاده از جنس چرم در صنایع بدلیجات و جواهرات است. تولید انواع دستبند‌ها که از ترکیب طلا و چرم ساخته شده اند و مواردی از این دست، از جمله اکسسوری‌های زیبا و پر طرفداری هستند که در این صنعت تولید می‌شوند.
مزیت‌های استفاده از پارچه چرم چیست؟
استفاده و کاربرد پارچه‌های چرم مزیت‌های زیادی دارد. مهم‌ترین مزیتی که برای آن مطرح می‌شود جنس مرغوب این پارچه‌ها است. استفاده از پارچه چرم برای تولید انواع پالتو و کت‌های زمستانه از این حیث که کاملا گرم و راحت هستند مزیت محسوب می‌شود. از گذشته تا کنون استفاده از چرم به عنوان پارچه ای مناسب برای فصل سرما رواج داشته است.
جنس چرم یک جنس مرغوب و زیبا است. معمولا چرم به عنوان پارچه ای مجلل، شیک و گران قیمت است و استفاده از آن مختص افرادی است که به مد و به روز بودن اهمیت زیادی می‌دهند.
مزیت دیگری که برای پارچه‌های چرم مطرح می‌شود، گسترده بودن کاربرد و استفاده‌های آن است. این پارچه با ضخامت ها، قیمت ها، طرح‌ها و ساختار‌های متنوعی در دسترس است و در نتیجه برای موارد بسیار گسترده ای می‌توان از آن استفاده کرد.
خصوصا این که تنوع این جنس‌ها از لحاظ قیمت باعث آن شده تا امروزه استفاده و کاربرد چرم تنها محدود به قشر ثروتمند جامعه نباشد. پارچه‌های چرم بسیار متفاوتی امروزه در صنایع چرم و پارچه تولید و عرضه می‌شوند که هر سلیقه و تقاضایی را پوشش می‌دهد.
یکی دیگر از مشخصه‌ای پارچه‌های چرم این است که می‌توان روی آن‌ها طرح‌های متفاوت را اجرا کرد. جنس چرم به دلیل ساختار و مشخصه‌هایی که دارد از جمله پارچه‌هایی است که می‌توان روی آن کار کرد و در واقع حکاکی و طراحی روی چرم یکی از هنر‌های متداول این روز‌ها ست.
انواع نوشته‌ها و طرح‌ها را می‌توان روی پارچه‌های چرم اجرا و پیاده کرد که معمولا از آن‌ها برای دوخت و تولید انواع کیف‌های دستی و کیف پول استفاده می‌شود. دستبند‌های چرم نیز با طراحی‌های سفارشی قابل عرضه و استفاده هستند.
پارچه‌های چرم متنوع و قیمت‌های متفاوت آن‌ها
پارچه‌های چرم در گذشته تنها شامل چرم طبیعی بود. یعنی منحصرا از پوست حیوانات مختلفی مانند گاو، گوسفند و … برای تولید پارچه‌های چرم استفاده می‌شد. اما به تدریج با گسترش و پیشرفت تکنولوژی، صنعت تولید پارچه چرم نیز دچار تغییر و تحولات زیادی شد.
امروزه چرم‌های موجود در بازار به صورت کلی به دو دسته عمده تقسیم بندی می‌شوند. چرم‌های طبیعی که مشابه همان چرم‌های اولیه هستند و دسته دوم نیز چرم‌های مصنوعی هستند. چرم‌های مصنوعی قطعا نسبت به انواع طبیعی قیمت مناسب تری دارد.
تنوع و کیفیت چرم به عوامل مختلفی بستگی دارد. اولین موردی که باعث تنوع در کیفیت چرم‌ها می‌شود، نوع حیوان و نژادی است از پوست آن برای تولید چرم مربوطه استفاده شده است. همچنین موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی که حیوان در آن جا زندگی می‌کرده نیز در کیفیت چرم به دست آمده موثر است.
نحوه فراوری و پردازش پوست برای تولید چرم و کیفیت روش‌های تولید و دباغی پوست همگی در کیفیت نهایی چرم موثر است. آب و هوا تاثیر به سزایی روی کیفیت و ضخامت پوست مورد استفاده برای تولید چرم دارد. همچنین لایه و قسمتی از پوست حیوان که برای تولید چرم نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد، باعث ایجاد تنوع در انواع جنس چرم می‌شود.
برای خرید چرم مرغوب چه مواردی را باید در نظر داشت؟
خرید و داشتن یک پارچه چرم اصل و مرغوب به دقت و توجه بسیار زیادی نیاز دارد. باید به خوبی کیفیت انواع چرم را شناخت و در ارتباط با آن اطلاعات کافی داشت. از دید عموم پارچه‌های چرم شاید تعاریف متعددی نداشته باشد، اما متخصصان و تولید کنندگان چرم بر اساس نوع محصول، کاربرد آن و مشتریانی که دارد، از نوع به خصوصی از چرم استفاده می‌کنند.
اما همان طور که می‌دانید چرم اصل و طبیعی هزینه بسیار زیادی دارد. در نتیجه برای صرف هزینه ای زیاد برای چرم نیازمند دانستن دو مورد اساسی است. در وهله نخست باید بهترین مکان برای خرید چرم مرغوب را بشناسید و در مرحله بعد نیز باید بدانید چگونه بهترین جنس چرم را خریداری کنید.
در درجه اول باید این نکته را در نظر داشته باشید که جنس چرم از لحاظ کیفیت و خلوص متنوع است. کیفیت‌های مختلف از طرفی به استفاده از پوست‌های خام اولیه متفاوت مربوط می‌شود. در زمینه خرید چرم تنها یافتن مکان مناسب خرید پارچه چرم کافی نیست و باید تفاوت‌های میان جنس‌های مختلف چرم را نیز بشناسید.
همین تفاوت‌های کیفیتی و جنسی است که باعث تفاوت در ماندگاری محصولات مختلف چرمی می‌شوند. به همین دلیل است که برخی از کیف‌های چرمی قیمت‌های بسیار بالایی دارند و برخی دیگر نیز بسیار به نسبت ارزان قیمت تر هستند.
در نتیجه باید به خوبی منشا اولیه تولید چرم را شناخت و با آگاهی کامل از تنوعی که در انواع جنس‌های چرم وجود دارد، همچنین کاربردی که برای آن در نظر گرفته شده است، برای خرید پارچه چرم مرغوب و با کیفیت اقدام کرد.
جایگاه صنعت چرم در جهان
ایالات متحده آمریکا یکی از بزرگ ترین تولید کنندگان محصولات چرم است و آن را می‌توان به عنوان یکی از تامین کنندگان برتر مواد اولیه صنعت چرم در سراسر جهان معرفی کرد. ارزش صادرات سالانه این صنعت در آمریکا به حدود سه میلیارد دلار ارزش دارد.
برترین محصولات چرمی مربوط به چرم گاوی است. در درجه دوم چرم تهیه شده از گوسفند و بعد از آن نیز خوک قرار می‌گیرد. بعد از آن نیز برخی محصولات چرمی نیمه فراوری شده مصرف فراوانی دارند که کیفیت آن‌ها نیز قابل قبول است.
مطابق گزارش‌های جهانی محصولات چرمی و بازار ارائه دهنده این محصولات به صورت فزاینده ای در حال رشد است و درآمد سالانه از این صنعت در حال افزایش است. این امر مختص به بخش‌های متفاوت از جمله پوشاک چرمی و صنعت کیف و کفش می‌شود.
استفاده از چرم مصنوعی به جای چرم طبیعی
با این حال در سراسر جهان هنوز هم افراد بسیاری هستند که با استفاده و کاربرد پارچه های چرم مخالف هستند. دلیل اصلی این امر هم این است که گروه‌های طرفدار حیوانات و همچنین افراد گیاهخوار کاربرد چرم را زیر پا گذاشتن اصول انسانی و حقوق حیوانات می‌دانند.
در نتیجه شاید استفاده از پارچه‌های چرم مصنوعی که از الیاف‌های مصنوعی برای تولید آن استفاده شده است کاربرد بیش تری داشته باشد. خصوصا این که این نوع از چرم‌ها قیمت‌های مناسب تری نیز دارند و در نتیجه محصولات تولید شده از آن‌ها برای عموم قابل استفاده هستند. همچنین نگهداری و استفاده از چرم مصنوعی بسیار راحت تر است.
فرایند‌های تولید و فراوری انواع پارچه چرم مصنوعی با نمونه‌های طبیعی متفاوت است. با کمک الیاف‌های پارچه ای و الیاف‌های پلاستیکی در کنار هم و ترکیب آن‌ها با هم دیگر می‌توان نمونه‌های متفاوتی از چرم مصنوعی را تولید و عرضه کرد.
مزیت دیگری که چرم مصنوعی نسبت به نمونه‌های طبیعی دارد این است که چرم‌های طبیعی رنگ‌های محدودی دارند. اما در نمونه‌های چرم مصنوعی می‌توان رنگ بندی‌های متنوعی را داشت و این مورد برای تولید انواع پوشاک مزیت محسوب می‌شود.
البته معایبی نیز در خصوص استفاده از چرم‌های مصنوعی وجود دارد. از جمله این که کیفیت و طول عمر آن به نسبت نمونه‌های طبیعی بسیار کم تر است. از لحاظ ظاهری نیز شاید نتوان زیبایی و تجلل نمونه‌های چرم طبیعی را در انواع چرم مصنوعی مشاهده کرد. اما چرم‌های مصنوعی نیز کیفیت‌های متفاوتی دارند و می‌توان انواع با کیفیت آن را انتخاب کرد.
سوالات متداول
تاریخچه پارچه چرم چیست؟
پارچه چرم زمانی شناخته شد که انسان‌های اولیه اجزای خشک شده حیوانات را بررسی کردند.
انواع پارچه چرم چیست؟
پارچه چرم دارای دو مدل معروف مصنوعی و طبیعی است.
چگونه چرم طبیعی از مصنوعی را تشخیص دهیم؟
- چرم طبیعی در مقابل حرارت نمیسوزد اما چرم مصنوعی میسوزد.
- پشت چرم طبیعی پرز دارد ولی چرم مصنوعی دارای رشته نخ میباشد.
کاربرد پارچه چرم چیست؟
پارچه چرم در لباس، مبل، پالتو و کت بیشترین کاربرد دوخت و خیاطی را دارد.
